Μπουνιαλής, Μαρίνος Τζάνες

(17ος αι.). Ποιητής. Έγραψε ένα μεγάλο ποίημα 12 χιλιάδων στίχων μέτριας ποιητικής αξίας, αλλά το οποίο θεωρείται μνημείο της δημοτικής. Το ποίημα τιτλοφορείται Διήγησις διά στίχων του δεινού πολέμου του εν τη νήσω Κρήτη γενομένου. Στο πατριωτικό και ιστορικό αυτό ποίημα περιγράφει τα γεγονότα του κρητικού πολέμου (1645-1669), ο οποίος οδήγησε στην κατάληψη του νησιού από τους Τούρκους. Το ποίημα πρωτοεκδόθηκε στη Βενετία το 1681 και το 1710 επανεκδόθηκε από τον Νικ. Σάρο και το 1908 στην Τεργέστη, με επιμέλεια του αρχιμανδρίτη Αγαθάγγελου Ξηρουχάκη. Επίσης ανάλυση του ποιήματος δημοσίευσε ο Σάθας στο Τουρκοκρατούμενη Ελλάς (σελ. 223-230). Εκτός από το ποίημα αυτό έγραψε και το θρησκευτικό Κατάνυξις ωφέλιμος διά κάθε Χριστιανόν, εις την οποία περιέχονται διάλογος ψυχής και νεκρού, και διηγήσεις τινές περί συντελείας του αιώνος, περί κολάσεως, και έτεροι στίχοι περί θανάτου, που πρωτοεκδόθηκε στη Βενετία το 1684 από τον Νικ. Γλυκύ. Ο Μ.Μ. μέχρι σήμερα ταυτίζεται από πολλούς με τον Εμμανουήλ Μ. Η σύγχυση προέρχεται από το γεγονός ότι υπήρχε η άποψη πως ο Μαρίνος χειροτονήθηκε ιερέας και μετονομάστηκε σε Εμμανουήλ. Ο ίδιος ωστόσο ο ποιητής, στο τέλος του πατριωτικού ποιήματός του, αναφέρει και ορισμένα αυτοβιογραφικά στοιχεία και χρησιμοποιεί το όνομα Μαρίνος, ενώ ήταν αδύνατο να είναι ιερέας και να αναφέρει το κοσμικό του όνομα. Εξάλλου ο Εμμανουήλ ζούσε τότε στη Βενετία και ήταν ήδη εφημέριος του Αγίου Γεωργίου.